Edycja 2022
Szanowni Państwo,
przed nami pierwsza edycja Festiwalu Nowe Oświecenie. Inaugurujemy coroczne wydarzenie poświęcone namysłowi nad kondycją współczesności, kierunkami rozwoju świata, wyzwaniami i zagrożeniami stojącymi przed ludźmi, ideami, które kształtują naszą rzeczywistość. W programie znajdą się wykłady, dyskusje, warsztaty, spektakle teatralne, pokazy filmowe, koncerty i wystawy. Tytuł festiwalu z jednej strony nawiązuje do osiągnięć Oświecenia, na których ufundowana jest nowoczesna rzeczywistość. Z tą epoką warszawska dzielnica Ursynów ma silne związki poprzez osobę Juliana Ursyna Niemcewicza. Działacz Komisji Edukacji Narodowej, współtwórca Konstytucji 3 maja swą siedzibę, zakupioną w październiku 1822 r. (czyli dokładnie dwieście lat temu), nazwał Ursynowem. Z drugiej strony tytuł festiwalu, stawiający przed „Oświeceniem” określenie „Nowe”, zorientowany jest na przyszłość i akcentuje konieczność obrony osiągnięć doby racjonalizmu. Paradygmat oświeceniowy bywa dziś podważany. Szerzą się ruchy i poglądy obskuranckie, negujące osiągnięcia postępowej myśli ludzkiej i zgromadzoną przez wieki wiedzę, do głosu dochodzą środowiska programowo wsteczne. Festiwal odnosi się do tych zagrożeń i stanowi okazję do prezentacji zdroworozsądkowego i naukowego punktu widzenia.
Epoka przełomu i cywilizacyjnej transformacji domaga się porządkującej refleksji. Chcemy, by Festiwal Nowe Oświecenie był odpowiedzią na tę potrzebę. Wierzymy, że okaże się przedsięwzięciem ważnym w skali całej Warszawy i liczącym się w kalendarzu podobnych inicjatyw w kraju. Tematem przewodnim pierwszej edycji festiwalu jest pytanie: „Czy to już koniec… świata?”. Odnosi się ono do nastrojów powodowanych przez widmo katastrofy klimatycznej, pandemię Covid-19 i wojnę w Ukrainie, ale też przez kres świata, jaki znamy – w obszarze wartości i relacji społecznych. Wydarzenie dotyka styku kultury i nauki, przybliżając komentarze i reakcje środowisk artystycznych i naukowych na powyższe wyzwania.
Tegoroczny Festiwal Nowe Oświecenie to cztery dni pasjonujących spotkań z wybitnymi artystami i naukowcami, wydarzeń muzycznych i plastycznych, działań ekologicznych i kulinarnych, okazja do integracji międzypokoleniowej. Wszystkim aktywnościom będą towarzyszyć książki – uniwersalny nośnik wiedzy i źródło intelektualnej przygody – dostępne w festiwalowej księgarni oraz stanowiące punkt wyjścia do ciekawych rozmów.
Spotkajmy się na naszym ursynowskim festiwalu. Zapraszam serdecznie!
dr Krzysztof Czubaszek
Dyrektor Ursynowskiego Centrum Kultury „Alternatywy”, pomysłodawca i dyrektor programowy Festiwalu Nowe Oświecenie